Slimmer werken,
blije klanten

Lean Leiderschap: tips vanuit de wetenschap

Dombrowski en Mielke (2013) schreven een wetenschappelijk artikel over Lean leiderschap en gaven hierin verschillende tips. Harm Heimeriks, een van onze Lean experts, las dit artikel en haalde hier vijf tips uit voor succesvol Lean leiderschap uit.

Lean leiderschap

Voorkennis

We beginnen de blog met wat voorkennis vanuit Bureau Tromp. Voordat we dieper op het Lean leiderschap ingaan, is het handig om goed te weten waar een Lean organisatie voor staat.

Je kan een succesvolle Lean organisatie herkennen aan:

  1. De lange termijn filosofie
  2. Het verbeteren van processen door verspillingen te elimineren
  3. Respect en uitdaging voor de medewerkers
  4. Cultuur van continu verbeteren

Wat gaat er vaak mis?

Veel organisaties die starten met Lean leggen de volledige focus op het verbeteren van de bedrijfsprocessen. De bedrijven leggen deze doelstelling bij enkele medewerkers neer en deze krijgen een paar methoden aangeleerd om de processen te verbeteren. Vervolgens is de organisatie tevreden en hebben ze naar hun idee Lean succesvol geïmplementeerd.

Maar het verbeteren van de processen is slechts één van de vier kenmerken van een Lean organisatie. Het is belangrijk de gehele organisatie mee te nemen en het Lean werken te laten ontwikkelen tot een cultuur van continu verbeteren binnen de organisatie. Als je dit niet doet is de kans op weerstand vanuit de werkvloer veel groter. Dit is een probleem, omdat bij de procesverbeteringen vaak veranderingen komen in de manier van werken. Hiervoor is de medewerking van werknemers nodig.

Hoe doe je het dan wel?

Bij Toyota werken ze met het idee: “first we build people, then we build cars”. Het belangrijkste is om een stabiele cultuur op te bouwen en deze vervolgens vast te houden. Dit doe je door de medewerker te betrekken, behandel ze met respect en daag ze uit. Ook is het belangrijk een sterke visie en filosofie te hebben, hier kan de hele organisatie naar blijven streven. Het vertrouwen in de methode is essentieel als werknemers hun eigen werkzaamheden moeten gaan aanpassen. Het is belangrijk om te bedenken hoe je als leider kunt bijdragen aan niet alleen het verbeteren van de processen, maar ook de andere drie punten binnen de organisatie.

Tips voor Lean leiderschap uit de wetenschap

We gaan nu verder met het artikel van Dombrowski en Mielke (2013). Ze vertellen dat het belangrijk is om als leidinggevende te blijven realiseren dat jij niet de persoon bent die de services of producten levert. Een scholier betaalt voor een goede leraar en een zorgverzekering wordt betaald om goede zorg te krijgen. Je levert als leider zelf geen waarde voor de klant, maar je zorgt er wel voor de waarde creatie. Alles wat je doet als leidinggevende moet in dienst staan van het aansturen van de medewerkers op de meest effectieve manier.

Dombrowski en Mielke (2013) haalden informatie uit verschillende artikelen en kwamen uit met vijf basisprincipes waaraan het Lean leiderschap moet voldoen:

  1. Het creëren van een cultuur van continu verbeteren. Elke fout moet gezien worden als een mogelijkheid om van te leren. Fouten maken is dus niet erg, juist niet, maar je moet er wel wat mee doen. Het management moet helpen om de verbeteringen die het Lean projectteam voorstelt ook uit te kunnen voeren.
  2. Blijven ontwikkelen. Leiders zijn de rolmodellen voor de werknemers. Als je zelf niet aan de slag gaat met continu verbeteren, gaan de werknemers dit ook niet doen.
  3. Ontwikkel je medewerkers. Leer nieuwe medewerkers niet alleen hoe ze hun werkzaamheden uitvoeren, maar ook hoe ze aan de slag gaan met verbeteren. Uiteindelijk zijn de medewerkers experts van hun werkzaamheden. Door hen te stimuleren en te coachen om deze zo efficiënt mogelijk aan te pakken zullen ze zichzelf gaan verbeteren.
  4. Ga naar de Gemba. De Gemba is Japans voor “de plaats waar waarde voor de klant wordt gecreëerd”. Als je bijvoorbeeld leidinggevende bent van een school, ga eens in de klaslokalen kijken. Sta je aan het hoofd van een winkelketen, ga eens langs in de winkels zelf. Maak beslissingen op wat je hebt gezien op de Gemba. Vanuit de directiekamer is het perspectief heel anders dan vanaf de werkvloer. Plannen die in theorie heel goed werken, doen dit misschien totaal niet in praktijk.
  5. Hosin Kanri. Houd de stip op de horizon op het oog. Vergeet de lange termijn doelstellingen niet als je aan de slag gaat met verbeteriniatieven. Ieder team moet bewust zijn van het grotere geheel.

Wil je zelf het artikel lezen? Klik dan hier!

Meer lezen?